Individu in een groep in plaats van groep met individuen
Tekst: Nishita Bakx | Beeld: shutterstock
In deze editie is Lex Spee, voormalig directeur-bestuurder voor de Stichting Montessori-onderwijs Zuidoost Nederland (MOZON), aan het woord. Hij is onlangs met pensioen gegaan. Lex werkte tot 1 januari 2023 ruim 26 jaar bij MOZON als directeur en bestuurder. Daarvoor was hij 17 jaar werkzaam als leerkracht en schoolleider in de jeugdhulpverlening. Voor de NMV is Lex actief als voorzitter van het netwerk 0-12 en lid van de kerncommissie auditeren.
Lex gaat onder andere in op de vraag: ‘Wanneer maakte montessorionderwijs nou een heel duidelijk verschil?’ Wat Lex vooral belangrijk vindt, is dat bij een montessorigroep drie leerjaren worden gecombineerd. Hierbij kun je een keer de oudste zijn, een keer de middelste en een keer de jongste’, vertelt hij. ‘Je bootst eigenlijk een groot gezin na. Samenvattend kun je zeggen dat je in het montessorionderwijs een individu mag zijn in een groep. In het regulier onderwijs spreek je juist van een groep met individuen, dat is een groot verschil.’
Positieve werkwijze
Lex’ verhaal begint met de voordelen en positieve werkwijze van het montessorionderwijs. Toen hij voor het eerst een montessorigroep aan het werk zag, was hij erg onder de indruk. Wat hem opviel vanaf de jaren ’90 is dat het montessorionderwijs en de opvoeding een enorme impact kunnen hebben op het welbevinden van kinderen en hun ouders.
Rol van de leerkracht
Wat Lex in onderscheidende zin aansprak op pedagogisch vlak, is dat je als kind gezien wordt in de groep. Je hoeft niet op elkaar te wachten, je kunt elkaar helpen, wat sneller gaan of er wat langer over doen. De rol van de leerkracht is hierin cruciaal. ‘Wat je merkt is dat ouders het heel belangrijk vinden dat hun kinderen op een bepaalde manier kunnen leren en groeien. De wijze waarop dit binnen ons onderwijs mogelijk is, spreekt veel ouders aan. Montessorischolen kunnen met wat zij doen vertrouwen uitstralen. Vertrouwen krijgen begint met vertrouwen geven.’
‘Toen hij voor het eerst een montessorigroep zag, was hij erg onder de indruk’
Montessorimateriaal
Wanneer het montessorionderwijs een heel duidelijk verschil maakt, komt terug volgens Lex in het montessorimateriaal. Maar ook de vier vrijheden: vrijheid van beweging, tempo, plaats en keuze. Hij vindt dat wij de werkwijze van Maria Montessori moeten koesteren. Het materiaal, de tien gouden regels en de zeven beloftes zijn heel belangrijke indicaties voor een accreditatie om een montessorischool te zijn en te kunnen blijven.
Onderwijs bevorderen
Het NMV-netwerk 0-12 is een netwerk in Nederland van tien regio’s en meer dan 165 scholen en kindcentrums. Hier ontmoeten vertegenwoordigers uit elke regio elkaar. ‘We hanteren een planning- en controlecyclus. Met een jaarplan en -begroting willen we op verschillende terreinen het montessorionderwijs bevorderen. Het accent ligt op ontmoeten, verbinden en samenwerken.’ Er is ook een kerncommissie auditeren die zich bezighoudt met de kwaliteit van montessorischolen en die helpt bevorderen door aan bezochte scholen en kindcentrums de goede vragen te stellen’.
Regio-overstijgend werken
Lex wil ook een nieuw idee lanceren. Hij zou graag zien dat we ook regio-overstijgend gaan werken met elkaar, met montessorischolen en kindcentrums door het hele land aan de hand van bepaalde vragen of onderwerpen. Mogelijk wordt hierdoor de betrokkenheid bij onze vereniging nog groter.
‘Het Netwerk bestaat uit zeer gemotiveerde mensen die professioneel en enthousiast zich willen inzetten voor de NMV. Het is ontzettend interessant en eervol om hieraan te mogen deelnemen en aldus een bijdrage te kunnen leveren aan het onderwijs wat mij zo aan het hart ligt.’